Ο Νικόδημος συνδύαζε τον ασκητή, νηπτικό και ησυχαστή, αλλά και τον φωτισμένο θεολόγο. Η ησυχαστική του βιοτή σε συνδυασμό με την βιβλική και πατερική θεολογία που μετάγγιζε το λυτρωτικό μήνυμα στο υπόδουλο Γένος, αποτυπώθηκε στα έργα του, που εκδόθηκαν "εις κοινήν απάντων των Ορθοδόξων ωφέλειαν".
Ο άγιος μέσα από τα συγγράμματά του, φαίνεται να διακατέχεται από την λαχτάρα να μεταδώσει μια βαθύτερη πνευματική αγωγή στους πιστούς μέσα από ό,τι ο ίδιος αποκόμισε από την προσωπική του μελέτη και άσκηση. Τα έργα του φανερώνουν την προσπάθειά του να κατηχηθούν, να αφυπνιστούν και να αναγεννηθούν οι πιστοί, ως ζωντανά μέλη του εκκλησιαστικού σώματος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)